Ah, Nederland! Ons eigen landje, zo plat als een dubbeltje zeggen ze wel eens, maar o zo rijk aan verborgen parels en adembenemende landschappen. En weet je wat? De allerleukste manier om die te ontdekken is wat mij betreft met de trein. Het is niet alleen heerlijk ontspannen – geen files, geen parkeerstress – maar ook nog eens een fantastische duurzame keuze. Ik neem je graag mee op een reis langs de mooiste spoorlijnen die ons land rijk is, een avontuur waarbij het uitzicht vanuit je raampje minstens zo boeiend is als de bestemming zelf. Nederland heeft een uitgebreid en efficiënt spoorwegnet, perfect om duurzaam op ontdekking te gaan!
Waarom de trein een slimme en duurzame keuze is
Reizen met de trein door Nederland voelt voor mij altijd een beetje als thuiskomen en tegelijkertijd op avontuur gaan. Het comfort, het landschap dat voorbijglijdt, de mogelijkheid om even te ontspannen… het heeft iets speciaals. Bovendien is het een slimme keuze, zowel voor jezelf als voor de planeet.
Comfortabel en gemakkelijk op avontuur
Het gemak begint al bij het instappen. Geen gedoe met routeplanners of parkeerplekken zoeken. De trein brengt je vaak direct in het hart van steden en dorpen, of juist dichtbij prachtige natuurgebieden. Ideaal om meteen op ontdekkingstocht te gaan, zoals ook The Train Traveller beschrijft. Je stapt uit en het avontuur kan beginnen! Denk aan een stedentrip naar het historische Delft of een wandeling door de bossen van de Veluwe, direct bereikbaar vanaf het station. Het Nederlandse spoornetwerk, met zo’n 400 stations, maakt het verkennen van het land verrassend eenvoudig. Of je nu kiest voor een snelle Intercity tussen grote steden of een Sprinter die op meer plekken stopt, je reist comfortabel met ruimte om te bewegen.
Een groenere manier van reizen
Maar het is meer dan alleen comfort en gemak. Kiezen voor de trein is een keuze waar ons milieu blij van wordt. De CO2-uitstoot is aanzienlijk lager dan bij de auto of het vliegtuig, wat treinreizen een milieuvriendelijk alternatief maakt. Natuurlijk, ik weet dat niet iedereen direct overtuigd is. Uit onderzoek van Booking.com blijkt dat best wat Nederlanders sceptisch zijn over de impact van hun eigen duurzame keuzes, en sommigen zelfs wat ‘klimaatsmoe’. Toch is het een feit dat elke treinreis bijdraagt aan minder uitstoot en past binnen het idee van de deeleconomie, zoals duurzaam reizen tips suggereren. Organisaties zoals ProRail werken bovendien continu aan het verbeteren en verduurzamen van ons spoornetwerk, onder het motto: Verbindt. Verbetert. Verduurzaamt. Ze zorgen niet alleen voor essentieel onderhoud, zoals de recente werkzaamheden tussen Zutphen en Hengelo die nodig zijn voor een veilig en betrouwbaar spoor, maar verbeteren ook stations. Denk aan de nieuwe lift in Duivendrecht, waardoor het station toegankelijker wordt voor iedereen, iets wat je kunt lezen op Treinenweb. Kiezen voor de trein is dus een concrete stap met een positieve impact, iets wat ook initiatieven als Sustainaway benadrukken door CO2-neutrale reizen aan te bieden.
Ontdek de mooiste landschappen vanuit je treinstoel
Hoewel Nederland misschien niet de dramatische berglandschappen van Zwitserland heeft, zoals je die op sommige beroemde Europese routes ziet, heeft ons eigen land verrassend veel moois te bieden vanuit de trein. Vergis je niet! Ons eigen land kent spoorlijnen die je trakteren op verrassend mooie en afwisselende uitzichten. Van glooiende heuvels tot uitgestrekte bossen en waterrijke gebieden, er valt genoeg te genieten vanuit je treinstoel. Laten we eens kijken naar een paar van mijn persoonlijke favorieten!
Schilderachtige routes met NS
De reguliere diensten van de Nederlandse Spoorwegen (NS) brengen je niet alleen van A naar B, maar voeren je soms ook door onverwacht mooie gebieden. Deze routes zijn perfect voor een dagje uit of als onderdeel van een langere trip.
Van de Utrechtse Heuvelrug naar de Nederrijn (Utrecht – Rhenen)
Deze route is echt een pareltje, zoals ook beschreven door de Nationale Recreatiegids! Vanaf Utrecht Centraal duik je al snel de bossen in rond Driebergen-Zeist, gelegen aan de prachtige Utrechtse Heuvelrug. Wat ik zo bijzonder vind, is hoe het landschap verandert. Na station Maarn buigt de trein af van de lijn naar Arnhem en na Veenendaal wordt het rustiger aan boord. De trein rijdt dan over een enkel spoor. Aan de ene kant kijk je uit over typisch Hollands weidelandschap, terwijl aan de andere kant de bossen van Landgoed Remmerstein en de stadsbossen van Rhenen voorbij trekken. Het eindpunt in Rhenen, met uitzicht over de Nederrijn vanuit het bosrijke gebied, is de kers op de taart. Een absolute aanrader voor natuurliefhebbers die duurzaam de Heuvelrug willen ervaren!
Langs de Zeeuwse kustlijn (Roosendaal – Vlissingen)
Zeeland roept! Deze lijn, de enige actieve spoorlijn volgens dienstregeling in Zeeland, ademt de sfeer van water en wind. De Intercity start vaak al in Amsterdam en voert je via Roosendaal door het kenmerkende Zeeuwse landschap naar Vlissingen. De reis biedt mooie uitzichten en passeert stations met welluidende namen als Rilland-Bath en Kapelle-Biezelinge. Een tip van mij: stap in de zomer eens uit in Krabbendijke! Vanaf het station loop je zo naar het Krabbendijkse strandje. Perfect om de treinreis te combineren met een frisse duik, zonder parkeerproblemen. Na de kleinere plaatsjes kom je aan in de hoofdstad Middelburg, met zijn mooie waterwegen en kanalen, en uiteindelijk eindigt de reis in het zuidelijkste station van Zeeland: Vlissingen.
Dwars door het Groene Hart en de Veluwe (Amersfoort – Hengelo)
Deze route is puur genieten voor wie van groen houdt en laat zien hoe je met de trein midden in de natuur kunt komen. Voor extra comfort kun je overwegen de Intercity Berlijn te nemen, die elke twee uur rijdt en vaak comfortabelere zitplaatsen heeft. Tussen Hoevelaken en Apeldoorn rijdt de trein dwars door Nationaal Park De Hoge Veluwe. Zeventien kilometer lang zie je aan beide kanten vrijwel niets anders dan bos en zandverstuivingen – echt indrukwekkend en bereikbaar zonder auto! Na Apeldoorn verandert het landschap naar meer agrarisch gebied en rijd je via een mooie spoorbrug over de IJssel Deventer binnen. Daarna kom je in het Sallandse en Twentse land. Vooral rond Holten, met uitzicht op de Sallandse Heuvelrug, is het prachtig. Een sprinter nemen en uitstappen in Holten voor een wandeling is een fantastisch idee om de natuur duurzaam te verkennen. Zelfs het laatste stuk naar Hengelo blijft boeien met het typische Twentse coulisselandschap.
Een stedelijke ontdekkingstocht (Den Haag – Dordrecht)
Niet alle mooie treinreizen gaan door de natuur. Deze route van Den Haag Centraal via Rotterdam naar Dordrecht biedt een fascinerende blik op het stedelijke landschap van de Randstad. Je start in het moderne Den Haag Centraal en reist via het historische station Den Haag Hollands Spoor (HS), ooit het hoofdstation van de Hollandsche IJzeren Stoomtrein-Maatschappij. Na station Moerwijk, bekend om zijn oranje huizen langs het spoor, volgen Rijswijk en Delft, waar de trein ondergronds gaat. Wat deze lijn bijzonder maakt, zijn de vier ondergrondse stations, wat bijna een metro-gevoel geeft. Bij Rotterdam Blaak, ook ondergronds, moet je zeker even uitstappen om de beroemde Kubuswoningen te bewonderen! De trein duikt vervolgens onder de Nieuwe Maas door via de Willemsspoortunnel en brengt je langs de zuidelijke stations van Rotterdam (Zuid, Lombardijen) en via het ondergrondse station Barendrecht (met een groot raam voor daglicht) naar het eindpunt in de historische stad Dordrecht. Een heel andere, maar zeker boeiende, treinervaring die laat zien hoe steden per spoor verbonden zijn.
Bijzondere treinervaringen Stap terug in de tijd
Naast de reguliere treindiensten heeft Nederland ook een paar bijzondere historische spoorlijnen waar je letterlijk een reis terug in de tijd maakt. Het geluid van de stoomfluit, de geur van kolen, het ritmische gedender van de wielen op de rails… het heeft iets magisch! Deze ritten zijn niet alleen een fantastisch dagje uit, maar helpen ook om ons spoorwegerfgoed levend te houden, een vorm van duurzaam toerisme die het verleden eert.
De Miljoenenlijn Nostalgie in het Limburgse heuvelland
In het prachtige Zuid-Limburg vind je De Miljoenenlijn, een van de mooiste spoorlijnen van Nederland. Deze lijn dankt zijn naam aan de hoge kosten van de aanleg destijds. Tegenwoordig kun je hier genieten van ritten met zowel stoom- als dieseltreinen door het glooiende heuvellandschap. Het is een levend museum, gerund door de Stichting Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij (ZLSM), die zich inzet voor het behoud van dit stukje Limburgs cultureel erfgoed. Een stop bij Brasserie Perron 4 op het monumentale station Simpelveld, met uitzicht op het emplacement, maakt de nostalgische ervaring compleet. Ze bieden zelfs mogelijkheden voor bedrijfsuitjes buiten de reguliere dienstregeling!
Met stoom door Noord-Holland (Museum Stoomtram Hoorn-Medemblik)
Een andere onvergetelijke ervaring is de rit met de Museum Stoomtram tussen Hoorn en Medemblik in Noord-Holland. Stap in het historische Hoorn, met zijn rijke VOC-verleden, aan boord van de prachtig gerestaureerde stoomtram en tuf op je gemak door het West-Friese landschap. Zoals de rit beschreven op Tassie Devil Abroad laat zien, is het in het voorjaar (maart-mei) extra speciaal als de tulpenvelden in bloei staan – een iconisch Hollands plaatje dat je vanuit de rammelende wagon perfect kunt fotograferen! Onderweg passeer je schilderachtige dorpjes en oude stationnetjes zoals Wognum. In het historische havenstadje Medemblik kun je de reis zelfs combineren met een boottocht over het IJsselmeer naar Enkhuizen met het historische schip ‘Friesland’. Een prachtige manier om de rijke historie en het landschap van deze regio te beleven, inclusief een blik op het Zuiderzee Museum vanaf het water.
Praktische tips voor jouw Nederlandse treinavontuur
Ben je enthousiast geworden? Super! Reizen met de trein in Nederland is gelukkig heel eenvoudig dankzij het uitgebreide netwerk en duidelijke informatievoorziening. Hier zijn wat tips om je reis soepel te laten verlopen.
Planning en informatie
Een goede planning is het halve werk. Check de NS-app of website voor actuele tijden, spoorinformatie en eventuele werkzaamheden of omleidingen. Let ook op het type trein: Sprinters stoppen vaker en zijn ideaal voor kortere afstanden of het bereiken van kleinere plaatsen, terwijl Intercity’s sneller zijn en de grotere steden verbinden, vaak met extra comfort zoals toiletten en stiltezones. Nederland gebruikt een systeem van treinseries voor de organisatie, maar als reiziger focus je vooral op de bestemming en de vertrektijden. Voor dagtrips vanuit Amsterdam zijn er talloze opties, zoals voorbeelden van dagtrips vanuit Amsterdam laten zien, van de Zaanse Schans tot Rotterdam of zelfs Brugge.
Kaartjes en comfort onderweg
Voor incidentele reizigers is betalen tegenwoordig supermakkelijk met OVpay: je checkt gewoon in en uit bij de poortjes of paaltjes met je contactloze betaalpas, creditcard of mobiel. Geen gedoe meer met losse kaartjes kopen voor een enkele reis in de tweede klas! Wil je toch liever een e-ticket, reis je eerste klas of wil je gebruikmaken van speciale aanbiedingen (zoals korting tijdens daluren)? Dan kun je terecht in de NS-app of op de website. Meer uitleg over kaartjes kopen vind je bijvoorbeeld online. Mijn tip: neem altijd wat te drinken en een snack mee, zeker voor langere ritten of in Sprinters waar geen catering aan boord is. En vergeet je herbruikbare waterfles niet – veel stations hebben tappunten en het is een kleine moeite voor het milieu! Eenmaal op je bestemming kun je vaak perfect te voet of met een (OV-)fiets verder. Combineer je treinreis met een mooie wandeling of fietstocht, en proef onderweg lokale specialiteiten. Zo maak je je reis niet alleen duurzamer, maar ook nog eens veel leuker en authentieker. Of je nu een korte trip plant of een hele week op pad gaat zoals een voorbeeld van een week reizen per trein beschrijft (met stops in o.a. Haarlem, Leiden, Delft en Utrecht), de trein is je ideale, duurzame reisgenoot.
Stap uit je comfortzone en stap in de trein Nederland wacht!
Treinreizen door Nederland is zoveel meer dan alleen van A naar B komen. Het is een manier om ons land écht te zien, om te vertragen en te genieten van de schoonheid die vaak aan ons voorbijraast. Het is een bewuste keuze voor een duurzamere manier van reizen, een manier om lokale gemeenschappen te ondersteunen en plekken te ontdekken buiten de gebaande paden, zoals je kunt zien in routes door bijvoorbeeld Limburg en Brabant. Ja, misschien zijn we soms kritisch of sceptisch over de impact, zoals het Booking.com onderzoek aangaf, maar laten we niet vergeten hoeveel moois en goeds het kan brengen – voor onszelf en voor de wereld om ons heen. Wist je dat bijna de helft van de reizigers die duurzame initiatieven zien, geïnspireerd raakt om thuis ook duurzamer te leven? Dus waar wacht je nog op? Pak je tas, check de dienstregeling en laat je verrassen door de schoonheid van Nederland, gezien vanuit een comfortabele treinstoel. Het is een prachtige, verantwoorde manier om ons veelzijdige land te verkennen. Welke route ga jij als eerste ontdekken?